حجت الاسلام و المسلمین عبدالمجید حکیم الهی نماینده رهبر معظم انقلاب در هندوستان در جریان بازدید از خبرگزاری حوزه در نشستی با دست اندرکاران رسانه رسمی حوزه، گفت: امیدوارم خداوند تبارک و تعالی به همه ما توفیق تبیین حقایق و معارف اسلامی را عنایت بفرماید و از زحمات و تلاش‌هایی که خالصانه و با انگیزه، همه شما انجام می‌دهید نیز تقدیر و تشکر می‌کنم.
وی ادامه داد: من همواره در پی تفسیر این حدیث شریف امام صادق (ع) بودم که فرمودند: «علم از قم به دنیا منتشر می‌شود» پیش‌تر، وقتی این حدیث را می‌دیدم به ذهنم می‌آمد که معنای آن این است که علما به قم می‌آیند، در این شهر درس می‌خوانند و علم فرا می‌گیرند و سپس این دانش را از طریق کتاب و سخنرانی به کشورهای مختلف منتقل می‌کنند، اما با پیدایش فناوری‌های جدید و شیوه‌های نوین اطلاع‌رسانی، متوجه شدم که برداشت ما کامل نبوده و تنها بخشی از ماجرا را شامل می‌شده است. بخش اصلی و مهم‌تر آن رسانه است و شما هستید که به این حدیث امام صادق (ع) عینیت می‌بخشید، چراکه از قم جهان را پوشش می‌دهید و در حوزه‌های مختلف به اطلاع‌رسانی جهانی می‌پردازید.
رسالت الهی اطلاع رسانی
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی گزارش‌های عملکرد خبرگزاری حوزه را بسیار خوب ارزیابی کرد و ابراز داشت: البته همواره تلاش کرده‌ام اخبار و اطلاعات منتشرشده در خبرگزاری حوزه را دنبال کنم تا از آخرین رویدادهای حوزوی آگاه شوم. نکته نخست این است که اطلاع‌رسانی صرفاً یک فعالیت نیست، بلکه رسالتی الهی است.
نماینده رهبر معظم انقلاب در هند ادامه داد: بر اساس آیات کریمه قرآن، خداوند تبیین معارف الهی و آموزه‌های دینی را بر عهده پیامبر (ص) و علما نهاده است، بنابراین اطلاع‌رسانی عهد و میثاقی الهی بر دوش بسیاری از دینداران و داعیان الی‌الله است. امروز شما عهده‌دار این عهد الهی هستید تا همان تبیینی را که خداوند در قرآن کریم رسالت پیامبران قرار داد، در گستره جهانی منتشر کنید. این توفیقی الهی است که خداوند هم علم و دانش تبیین را به شما داده و هم فرصت و زمینه آن را فراهم کرده است. باید خدا را شاکر بود که چنین مسئولیتی را به شما سپرده است؛ حتی اگر تا قیامت سجده شکر کنیم، باز هم برای این نعمت الهی اندک است.
وی در بیان نقش و اهمیت اطلاع رسانی رسانه‌ای تأکید کرد: گاهی من یا دیگران سخنرانی می‌کنیم و صد یا صد و پنجاه نفر، نهایتاً هزار نفر پای آن می‌نشینند. اما همین سخنرانی وقتی در فضای رسانه‌ای و مجازی قرار می‌گیرد، میلیون‌ها بازدیدکننده پیدا می‌کند. کجا ممکن است انسانی چنین جمعیتی را گرد هم آورد؟ شما در این عرصه، به‌خوبی در حال انجام وظیفه نسبت به رسالت و میثاق الهی هستید.
تغییر میدان جهاد و مبارزه
نماینده ولی فقیه در هندوستان با اشاره بر تغییر میدان جهاد و مبارزه، یادآور شد: در گذشته، تقابل در میدان‌های نظامی شکل می‌گرفت؛ دو گروه، دو کشور یا دو نفر با هم درگیر می‌شدند و در مدت کوتاه یا میان‌مدت یکی غالب می‌شد و هر دو طرف به دلیل خستگی کنار می‌کشیدند. اما امروز میدان تقابل به عرصه افکار و اذهان منتقل شده است. ذهن‌ها به‌راحتی خسته نمی‌شوند و این درگیری هر روز ادامه و امتداد دارد. اگر یک طرف کوتاه بیاید یا حتی یک روز بخواهد استراحت کند، طرف مقابل بلافاصله غالب می‌شود. بنابراین، کسی موفق است که حرف تازه را نخست بزند و با ادبیات و گفتمان نو بتواند افکار بیشتری از مردم را جذب کند.
وظیفه امروز ما شکستن انحصار اطلاع‌رسانی دشمن است
وی افزود: هر مذهب، فرقه، گروه و اندیشه همچون صفحه سفیدی است که صبح نمایان می‌شود. هر کس زودتر بر آن صفحه بنویسد و ایده، شخصیت، دین و افکار خود را معرفی کند، او برنده خواهد بود. اگر ما عقب‌نشینی کنیم و دیگران ما را معرفی کنند، بازنده خواهیم بود. معرفی شیعه باید به دست خود ما صورت بگیرد وگرنه دشمنان ما را معرفی می‌کنند. امروز بیشترین نگاهی که در سطح جهانی به جامعه شیعه وجود دارد، متأثر از معرفی وهابیت و دشمنان اسلام است، چراکه آن‌ها با قدرت، امکانات و تجهیزات بیشتر وارد عرصه شده‌اند و معرفی خود را تحمیل کرده‌اند. وظیفه امروز ما شکستن انحصار اطلاع‌رسانی است. باید محاصره اطلاع‌رسانی را کنار بزنیم، دیوارها را بشکنیم و در عرصه شکل‌دهی افکار عمومی نقش‌آفرینی کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی با بیان محدودیت رسانه‌های جهانی در گذشته اظهار کرد: تا چندی پیش، فضای اطلاع‌رسانی در دست رسانه‌هایی چون CNN و BBC بود، اما با شکل‌گیری الجزیره، العربیه و دیگر شبکه‌ها، آن انحصار شکسته شد. البته این به معنای آن نیست که آن‌ها حقیقت را بازگو می‌کنند. بله، شبکه‌هایی مانند المنار و المیادین پدید آمدند، اما برای دستیابی به جایگاه و اعتبار جهانی زمان زیادی لازم است. خبرگزاری حوزه نیز باید در شکستن این حصر اطلاع‌رسانی سهم مؤثری ایفا کند و بتواند واقعیت‌ها را به درستی منعکس سازد.
چه کسی باید از حوزه علمیه پاسداری کند؟
وی ادامه داد: ما وظیفه داریم از حقیقت، واقعیت‌ها و عینیت‌های جامعه صیانت کنیم. چه کسی باید از حوزه علمیه پاسداری کند؟ چه کسی باید از تلاش‌های علما در عرصه‌های مختلف فکری، اندیشه‌ای، فرهنگی، اجتماعی و معرفی دین صیانت نماید؟ پرونده‌ای که اشاره شد با موضوع «آخوندا چیکار می‌کنند؟» در خبرگزاری حوزه کار شده بسیار جالب و در عین حال مهم بود. این پرسشی اساسی و علامت سؤالی بزرگ در ذهن بسیاری از مردم جامعه است. علما باید توسط شما حفظ و صیانت شوند. بنابراین پاسداری از حقیقت و واقعیت یکی از رسالت‌های مهم شماست که تاکنون به‌خوبی انجام داده‌اید.
علما «عقل جامعه» هستند
نماینده ولی فقیه در هندوستان با بیان تعبیر علما «عقل جامعه» هستند در توضیح نقش مهم رسانه‌ها در تکمیل نقش علما خاطرنشان کرد: منشأ عقلانیت، اندیشه و افکار ما، تولید فکر و اندیشه توسط علماست. به همین دلیل گفته می‌شود علما عقل جامعه‌اند، اما چشم بینا و گوش شنوای امت و جامعه شما هستید که اطلاع‌رسانی می‌کنید. این یک نگاه دوسویه است؛ یعنی هم می‌توانید عقلانیت علما و تولیدات و محصولات فکری آنان را به جامعه منتقل کنید و هم نگاه جامعه را به علما بازتاب دهید تا بدانند امروز در جامعه چه می‌گذرد. این مسئله بسیار مهم است، زیرا شما باید واقعیت‌های موجود جامعه را به علما منتقل کنید تا مبنای تصمیم‌سازی قرار گیرد. اگر اطلاع‌رسانی غیرواقعی باشد، نتیجه آن شکست است و ما نخواهیم توانست تصمیم‌گیری درستی داشته باشیم.
مسئله اساسی جوان امروز
وی افزود: مسئله اساسی جوان امروز شناخت خدا، نیاز به دین و معنابخشی به زندگی است. چه کسی می‌تواند این واقعیت‌ها را بازتاب دهد؟ شما. علما عقل جامعه‌اند، اما شما گوش و چشم جامعه هستید. رسانه می‌تواند برای امت اسلامی در سراسر جهان، حتی در میان غیرمسلمانان، چشم و گوش باشد؛ یک دیده‌بان قوی و شبانه‌روزی که اطلاعات به‌دست‌آمده را در اختیار حوزه قرار دهد تا بر اساس آن تولید علم صورت گیرد.
رقابت شما با الجزیره، CNN و BBC
حجت الاسلام و المسلمین حکیم الهی، رسیدن به مرجعیت رسانه ای در حوزه‌های علمیه را ضروری دانست و تأکید کرد: روزی خدمت حضرت آیت‌الله اعرافی عرض کردم که باید خبرگزاری مستقلی برای حوزه وجود داشته باشد که در تراز مرجعیت اطلاع‌رسانی باشد. این یک «واجب عینی» برای حوزه علمیه است. دستیابی به مرجعیت خبری نیازمند ابزار و امکانات فراوان و تلاش بسیار است و باید با نگاهی بلند و چشم‌اندازی وسیع به این هدف نگریست. امروز رقابت شما با الجزیره، CNN، BBC و دیگر شبکه‌هایی است که در عرصه جهانی فعال‌اند. اگر بخواهید با آن‌ها هماوردی کنید، باید امکانات مشابه را نیز در اختیار داشته باشید. البته با پنجاه درصد امکانات آن‌ها هم می‌توانید برتر باشید، زیرا انگیزه و اخلاصی که شما دارید، در آن‌ها وجود ندارد. آن‌ها این کار را به‌عنوان یک شغل و برای مسائل دنیوی انجام می‌دهند، اما شما آن را رسالت، عهد الهی و پیمان با خدا می‌دانید؛ بنابراین باید برای رسیدن به مرجعیت خبری تلاش کنید.
وی افزود: همچنین باید در اطلاع‌رسانی آینده‌نگر باشید. ما باید پیش‌بینی‌های لازم را درباره آینده علمی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و مقاومتی داشته باشیم و بدانیم چه مسائلی در راه است. این امر باعث می‌شود مسئولان امت اسلامی تصمیم‌های بهتر، دقیق‌تر و عمیق‌تری بگیرند. رسانه باید چراغی برای آینده باشد؛ یعنی آینده را برای تصمیم‌گیرندگان روشن سازد.
نماینده ولی فقیه در هندوستان در بیان اهمیت آینده نگری در عرصه رسانه عنوان کرد: امروز حوزه ما مبلغانی جوان تربیت می‌کند، اما در سی سال آینده جامعه ما جامعه‌ای سالخورده خواهد بود. آیا این مبلغان برای سالخوردگان آماده می‌شوند یا جوانان؟ شما می‌توانید همین نگاه را در عرصه اطلاع‌رسانی داشته باشید و وضعیت جامعه را به درستی منعکس کنید.
ضرورت جریان سازی و گفتمان سازی
وی با اشاره به ضرورت جریان سازی و گفتمان سازی، افزود: باید با جریان‌سازی افکار عمومی را متوجه مسائل اساسی کرد. واقعیت‌ها رخ داده‌اند، اما رسانه می‌تواند نشان دهد این واقعیت‌ها از کجا نشأت گرفته و به کجا خواهد انجامید. باید جریان‌سازی و گفتمان‌سازی کرد. اگر نتوانیم گفتمان‌سازی کنیم، میدان را از دست خواهیم داد. برنده کسی است که گفتمان تازه‌ای ارائه دهد و با آن گفتمان نو، افکار جدید را شکل دهد.
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی با تشکر از فعالیت‌های خبرگزاری حوزه در عرصه بین الملل ابراز داشت: اطلاع‌رسانی‌هایی که انجام داده اید، بازتاب بسیار خوبی داشته و جای قدردانی دارد. حتی تصور نمی‌کردم این میزان مؤثر باشد. چند نکته را در این باره با محوریت هند عرض می‌کنم.
سرمایه‌های عظیم شیعه در هندوستان / نسل جدید از میراث ارزشمند بی‌اطلاع است
وی افزود: ما سرمایه‌ای بزرگ، میراثی عظیم و داده‌ای گرانبها داریم اما نسل جدید از این میراث ارزشمند بی‌اطلاع است یا فاصله‌ای میان آن و نسل جدید ایجاد شده است. در همین شهر لکهنو، زمانی پنجاه مجتهد مسلم به طور همزمان زندگی می‌کردند. در قبرستان «غفران‌مآب» بیست صاحب رساله مدفون‌اند. مرحوم صاحب جواهر، هنگامی که «جواهر» را می‌نوشت، آن را برای علمای هندوستان فرستاد تا بررسی شود که آیا شایسته چاپ هست یا نه. «جواهر» بزرگ‌ترین موسوعه و داءرةالمعارف فقهی در جهان اسلام است، نه تنها نزد شیعه بلکه حتی نزد اهل سنت. این نشان می‌دهد که هند چه جایگاه والایی داشته است.
نماینده ولی فقیه در هندوستان در بیان عمق رسوخ دین در میان مردم این کشور عنوان کرد: در لکهنو، حسینیه‌ای به نام «حسینیه کوچک» وجود دارد که به بزرگی میدان امام(ره) اصفهان است. این یعنی جمعیت عظیمی آنجا حضور داشته‌اند. حوزه‌های علمیه‌ای که امروز در لکهنو و حیدرآباد وجود دارند، گویای آن عظمت است. از معماری، ستون‌ها و سقف‌ها، می‌توان بزرگی و اهمیت این مراکز را دریافت. اما افسوس که نسل جدید از این میراث و سرمایه‌های گرانبها غافل است.
وی ادامه داد: علمای ما کارهای بزرگی انجام داده‌اند. به عنوان نمونه در هندوستان این مسئله مطرح شد که آیا شب عاشورا در خیمه‌گاه امام حسین (ع) آب بوده یا نه. برای همین مسئله، ۲۵۰ کتاب نوشته شد. این نشان می‌دهد علما چه میزان توانمند و آماده بودند.
هندوستان مرکز علم کلام بوده است
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی با اشاره به نوشته شدن کتاب «عقبات الانوار» که بزرگ‌ترین اثر کلامی شیعه است در هند اظهار داشت: اگر نجف مرکز فقه و اصول بوده، هندوستان مرکز علم کلام بوده است. اینها باید امروز به نسل جدید منتقل شود تا افتخار کنند، بر خود ببالند و شیعه بودن را مایه سرافرازی بدانند.
وی افزود: آثاری مانند «الذریعه» مرحوم آقابزرگ تهرانی و «اعیان الشیعه» مرحوم سیدمحسن امین معرفی کرده‌اند که ما چه سرمایه‌هایی داشته‌ایم، اما تنها برای خود هند، چه علما و چه دستاوردهایی وجود داشته که باید معرفی شود. این وظیفه شماست.
طبق فقهمان، اخلال در نظام اجتماعی را حرام می‌دانیم
نماینده ولی فقیه در هندوستان به اهمیت تبیین نقش شیعیان در هندوستان پرداخت و گفت: اطلاع‌رسانی از خدماتی که شیعیان به جامعه هند ارائه می‌دهند، اهمیت فراوان دارد. دولت باید بداند شیعه برای کشور مفید است. باید روشن شود که شیعه بر اساس عقلانیت و مبانی فقهی حرکت می‌کند و به دنبال ایجاد نظم در جامعه است. ما طبق فقهمان، اخلال در نظام اجتماعی را حرام می‌دانیم؛ چه در جامعه اسلامی و چه غیر اسلامی. همه مراجع نیز این فتوا را داده‌اند. پس باید این مسئله منعکس شود که هرگونه اخلال در نظام اجتماعی، عملی حرام است.
ضرورت معرفی علمای شبه‌قاره
وی افزود: بایستی معرفی علمای شبه‌قاره به خود مسلمانان این منطقه صورت بگیرد. تلاش‌هایی صورت گرفته و جای تشکر دارد، اما باید روزآمدتر شود. امروز ما فضائل امیرالمؤمنین (ع) را می‌خوانیم، اما پرسش این است که با این فضائل چه باید کرد و چگونه باید ارتباط خود را با آن‌ها برقرار کنیم؟ این وظیفه علماست که این مسائل را ملموس‌تر و در دسترس‌تر قرار دهند. شما به عنوان خبرگزاری حوزه باید در این زمینه نقش بیشتری ایفا کنید.
نباید از هزینه کردن برای جذب مخاطب ترسید
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی توجه به نیاز مخاطب را بسیار حائز اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: مخاطب به دنبال چند چیز است: نخست: صداقت در اطلاع‌رسانی و دوم: ادبیات و گفتمان مناسب. اگر ادبیات ضعیف باشد، جذابیت نخواهد داشت. وب‌سایت نیز باید قوی و کارآمد باشد. زمانی که مسئول یک دانشگاه بودیم، دیدیم داوطلبان کم شده‌اند. پس پروژه‌ای دادیم و بررسی کردیم. یکی از آسیب‌ها همین وب‌سایت دانشگاه بود. کاربران بیش از بیست ثانیه در آن نمی‌ماندند، زیرا دسترسی به بخش‌های مختلف دشوار بود و صفحه نخست سنگین بالا می‌آمد. باید وب‌سایت‌های ما ساده، سریع و روان باشند. همچنین باید از دامنه‌ها و هاست‌های گوناگون استفاده کرد تا هر کس با هر جست‌وجویی بتواند به راحتی دسترسی پیدا کند. نباید از هزینه کردن در این زمینه ترسید.
وی بر رسیدن خبرگزاری حوزه به مرجعیت خبری در هندوستان تأکید کرد و بیان داشت: باید بتوانید به مرجع خبری تبدیل شوید. اکنون در هند خبرگزاری‌های زیادی فعال‌اند. سؤال این است که اخبارشان را از کجا می‌گیرند؟ شما باید به جایگاهی برسید که مرجعیت خبری داشته باشید؛ چه از طریق ترجمه و چه از طریق تولید محتوا. به‌ویژه در حوزه مقاومت باید مرجع خبری باشید؛ در زمینه تحولات خاورمیانه، ایران و حتی رخدادهایی مانند جنگ دوازده‌روزه.
افزایش عجیب علاقه هندی‌ها به رهبر معظم انقلاب و ایران بعد از جنگ ۱۲روزه
حجت الاسلام والمسلمین حکیم الهی به این نکته مهم هم اشاره کرد که در پی جنگ تحمیلی دوازده‌روزه، اتفاقات شگفتی در هند رخ داد. شور و اشتیاق مردم نسبت به رهبر معظم انقلاب، انقلاب اسلامی و دفاع از ایران به‌طرز عجیبی افزایش یافت. میلیون‌ها عکس از رهبر انقلاب چاپ و در سراسر هند پخش شد و راهپیمایی‌های گسترده‌ای شکل گرفت. حتی در روز عاشورا، ۲۷ هزار نفر از اهل سنت در منطقه‌ای عزاداری کردند و همگی شعار «لبیک یا خامنه‌ای» سر دادند. این اتفاقات باید به‌خوبی منعکس شود.
