حجتالاسلام والمسلمین سید مرتضی کشمیری، نماینده آیتالله العظمی سید علی سیستانی در اروپا، در پیامی به زائران اربعین تأکید کرد: زیارت اربعین تنها یک مراسم مذهبی نیست، بلکه نمادی جهانی از بیداری، وفاداری به حق و نفی ظلم و ستم است.
در این پیام، وی ضمن اشاره به معانی واقعی زیارت اربعین و اهداف والای آن، به فتنهها و حملات نظری و رسانهای علیه این زیارت بزرگ اشاره کرده و مؤمنان را به حفظ و پاسداری از این حرکت زنده و مقدس دعوت نمودهاست.
حجتالاسلام والمسلمین سید مرتضی کشمیری در بخشی از پیام خود با قدردانی از تلاشها و مهماننوازی مردم عراق در خدمترسانی به زائران، اربعین را تجدید پیمان الهی دانست که محدود به زمان یا گروه خاصی نیست، بلکه فریادی جهانی برای آزادیخواهان در سراسر جهان به شمار میرود.
نماینده آیتالله العظمی سید علی سیستانی در اروپا، در ادامه این پیام افزوده است: امام حسین علیهالسلام هنوز هم مظلوم واقع میشوند و ظلم همچنان ادامه دارد. ای آزادگان جهان! برای حمایت از حق برخیزید و تنها به پیادهروی اکتفا نکنید؛ بلکه با دل، ذهن، قلم و رفتار خود نیز حافظ این پیمان مقدس باشید. هر فردی که با خلوص در این مسیر قدم میگذارد، مانند آجر محکمی در دیوار استوار دین خداست و خداوند همواره از دینش دفاع خواهد کرد، هرچند کافران از آن ناخشنود باشند.
وی در ادامه تأکید کرده است که زیارت اربعین حسینی صرفاً یک رسم مذهبی نیست، بلکه منبری برای بیداری و تجسم عملی انقلاب حسینی است؛ تجسم وفاداری به حق و نفی باطل به صورت جمعی و همگانی. به همین دلیل، این زیارت طی قرون متمادی همواره هدف تیرهای دشمنان و جباران بوده و محور نبردهای فرهنگی، نظری و رسانهای علیه حق قرار گرفته است.
وی همچنین به مشکلات و چالشهای معاصر این زیارت، از جمله تحریفها، ایجاد شبهات، ممنوعیتها و تبلیغات نادرست اشاره کرده که بارها سد راه این مسیر الهی شدهاند و از مؤمنان خواست تا با هوشیاری و به کارگیری ابزارهای مناسب از این مسیر مقدس دفاع کنند.
در همین راستا، وی به چند نکته مهم اشاره کرده که در ادامه میخوانید:
نکته اول: ارتقای آگاهی علمی درباره زیارت اربعین
ضروری است که آگاهی علمی درباره زیارت اربعین افزایش یابد و این زیارت به عنوان یک رسم معتبر و مستحب به اثبات برسد؛ رسمی که فضیلت آن از طریق احادیث اهلبیت علیهمالسلام به روشنی بیان شده است. به عنوان نمونه، امام حسن عسکری علیهالسلام فرمودهاند: پنج نشانه مؤمن عبارت است از: اقامه پنجاه و یک رکعت نماز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست داشتن، پیشانی بر خاک نهادن، و بلند خواندن «بسم الله الرحمن الرحیم».
باید فلسفه این زیارت و ارتباط آن با انقلاب اصلاحگر امام حسین علیهالسلام به ویژه برای نسل جوان به خوبی تبیین شود. این فلسفه شامل مواردی چون بیان حق، مقابله با ظلم و حمایت از مظلومان است. وقتی این آموزهها در ذهن زائر راسخ گردد، زیارت دیگر صرفاً یک سفر رسمی، فصلی یا تفریحی نخواهد بود، بلکه به یک موضع هدفمند و نشانه وفاداری به امام حسین علیهالسلام تبدیل میشود. این باور قوی، تمامی تحریفها و نادرستیهای تبلیغاتی را خنثی خواهد کرد.
نکته دوم: مقابله با سانسور رسانهای بینالمللی با استفاده از رسانههای آگاه و مؤثر
با وجود حضور میلیون ها نفر در اجتماع عظیم اربعین، این رویداد در رسانههای بزرگ بینالمللی به چشم نمیآید یا به طور ناقص پوشش داده میشود. بنابراین، ضروری است که در جنگ رسانهای، رسانههای جایگزین قوی، صادق و حرفهای ایجاد شوند که با بهرهگیری از امکانات دیجیتال روز، بتوانند جهان را به زبان خود مخاطب قرار دهند.
این امر تنها از طریق تولید محتوای چندزبانه جهانی، شامل فیلمها، مستندها، مقالات و سایر آثار رسانهای امکانپذیر است که عظمت زیارت اربعین را از دیدگاه انسانی، فکری و اجتماعی به جهان معرفی کند. همچنین باید رسانههای بینالمللی بیطرف را برای پوشش میدانی این رویداد مهم ترغیب نمود.
فعالسازی پلتفرمهای رسانههای اجتماعی با حضور منظم و برنامهریزی شده، علاوه بر ایجاد آگاهی عمومی، به افشای باورهای نادرست و تصورات قدیمی و غلط کمک میکند. همچنین تشکلها، هیئتها و مواکب باید اعضای خود را در زمینه روزنامهنگاری حرفهای و مستندسازی با زبانی شیوا و جامع آموزش دهند.
تنها با این رسانههای استاندارد و هدفمند میتوان به طور مؤثر مقابله با بایکوت سازمانیافته پیادهروی اربعین را پایان داد و این حرکت بزرگ، مسالمتآمیز و ایمانی را به عنوان بزرگترین تجمع معنوی جهان به جهانیان معرفی کرد.
ثالثاً: مقابله با نفوذهای درونی برای حفظ روح حقیقی زیارت اربعین
عدهای در تلاشند تا معنای اصلی و هدف واقعی زیارت اربعین را دگرگون کرده یا آن را به شکلی سطحی و ظاهری محدود کنند. مقابله با این نفوذها مستلزم عمل به نکات زیر توسط مؤمنان است:
در تمامی مراحل سفر، هدف قیام امام حسین علیهالسلام را همواره در نظر داشته باشید. پرسشهای بنیادینی چون «امام چرا قیام کرد؟» و «ما از ایشان چه خواستهایم؟» و «آیا اهداف ایشان را در زندگی خود به کار میبریم؟» باید همواره محور تفکر باشد.
زیارت اربعین باید به عنوان یک مکتب اخلاقی و عملی تبیین شود، نه صرفاً یک آیین دینی و ظاهری.
رفتار مناسب با دیگران، خدمت به زائران، رعایت قوانین، نظم، انضباط و پاکیزگی، از منظر رهنمودهای مرجع عالیقدر، از اهمیت زیارت کاسته نمیشود بلکه بخشی از معنای آن است.
استفاده سیاسی یا فرقهای از این زیارت باید به شدت رد شود؛ زیرا زیارت اربعین فراتر از وابستگیهای شخصی و جناحی است و نباید برای اهداف تبلیغاتی یا سیاسی مصادره شود.
برگزاری سمینارهای فکری در مسیرهای زیارت، توزیع کتاب و نشریات مرتبط و برپایی گفتوگوهای اصلاحگرانه درباره اهداف حسینی، باید زیارت اربعین را به عنوان بخشی از فرهنگ و هویت امت اسلامی معرفی کند؛ همانگونه که در رهنمودهای مرجع عالیقدر برای زائران تأکید شده است.
پاسخگویی به شبهات و ابهامات موجود در ذهن مردم از طریق گفتوگوهای سازنده، هدایت و اخلاق حسنه ضروری است؛ چه این شبهات از جانب افراد گمراه، رسانههای مغرض یا جوانان در تردید باشد.
این شک و شبهات اغلب به عمد برای تخریب زیارت اربعین ایجاد شدهاند و گاهی با افراطگرایی یا ارائه زیارتی صرفاً احساسی همراهند. مقابله با این جریانها باید با استفاده از ابزارهای زیر صورت گیرد:
اقناع مردم با بهرهگیری از قرآن، حدیث، عقل و تاریخ و استفاده از مباحث علمی و منطقی.
گفتوگوی هدفمند و خالی از تعصب با معاندان و شبهافکنان، پیروی از روش امام جعفر صادق علیهالسلام در مواجهه با مخالفان.
روشن ساختن تأثیرات آموزشی و اجتماعی زیارت اربعین بر فرد و جامعه و تلاش برای قانع ساختن منتقدان با استدلال و حقایق، دور از مجادلههای بیحاصل.
حفظ جنبه علمی و عقلانی در رفتار فردی مؤمنان بسیار مهم است، زیرا این رفتار، صداقت و خدمت بیمنت زائران، بهترین پاسخ به هرگونه اتهام یا بدگمانی درباره زیارت است.
نمونهای از این رفتار، گروهی از مؤمنان هستند که با رعایت کامل توصیههای مرجع عالیقدر در مسیر اربعین، موکبهای خود را برپا کرده و نمونه عملی وفاداری به این زیارت معنوی را به نمایش گذاشتهاند.
اتحاد، خدمت و روحیه کربلایی مردم عراق
حفظ همبستگی میان مؤمنان و خدمترسانی به زائران حسینی، از مهمترین ابزارهای مقابله با دشمنان این زیارت عظیم است. بهویژه در میان شیعیان اهل بیت علیهمالسلام، باید اختلافات کنار گذاشته شود تا دشمنان نتوانند از تفرقه برای تضعیف عظمت اربعین سوءاستفاده کنند.
وی در ادامه افزوده است: هماهنگی و همافزایی میان سازمانها و مواکب باید بر رقابت و اختلاف ترجیح داده شود؛ چراکه تنها در سایهی اتحاد میتوان چهرهای واقعی و یکپارچه از اخلاق و فرهنگ حسینی به جهان نشان داد.
روحیه خدمت، مهماننوازی و تقویت برادری که در مسیرهای پیادهروی اربعین دیده میشود، بازتابی از همان روح عاشورایی است که یارانی چون حر، حضرت عباس، زُهیر بن قین، علیاکبر، جون و دیگر اصحاب وفادار امام حسین علیهالسلام را گرد هم آورد.
وظیفه همه ماست که از تلاشهای این عزیزان قدردانی کنیم و به شجاعت، بزرگواری و سخاوت بینظیرشان احترام بگذاریم. آنان با تمام وجود، میزبانی شایسته و درخور شأن زائران حسینی را به نمایش گذاشتهاند.
در پایان، وی از خداوند متعال خواسته است که این خادمان بااخلاص را که جان و مال خود را در راه امام حسین علیهالسلام فدا کردهاند، جزو نیکوکاران قرار دهد و از شر دشمنان حفظ کند. چراکه پاداش حقیقی این فداکاری، تنها در پیشگاه خداوند، پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و اهلبیت علیهمالسلام معنا دارد.
چنانکه در قرآن کریم آمده است:«إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَیٰ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ…»(توبه، آیه ۱۱۱)