راهپیمایی اربعین حسینی هر سال فرصتی عظیم در برابر شیعیان و مسلمانان ملت های مختلف است که می توانند با آشنایی با یکدیگر برای حل مسائل جهان اسلام گام بردارند. امسال در مسیر اربعین حسینی با با بانوی فعال حوزوی و دانشگاهی از کشور عراق که مسلط به دو زبان فارسی و عربی هستند آشنا شدیم. وی که مطلع از شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و تاریخ عراق است خواهان ارتباط بیشتر مراکز علمی و دینی و بانوان فرهیخته دو کشور هستند.
«زینب بصری» بانوی فرهیخته، حوزوی، دانشگاهی و خادم الحسین(ع) اهل کشور عراق طی گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه به بیان شرایط طلاب خواهر در کشور عراق و بررسی راه‌های هم افزایی بین دو حوزه علمیه خواهران در ایران و عراق پرداخت.
متن گفت و گو به شرح ذیل است:
حوزه: لطفا ابتدا خود را معرفی بفرمایید و در خصوص سطح علمی و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی و علمی که در ایران و عراق داشتید توضیح دهید.
در ابتدا، از خداوند خواستاریم نعمت اربعین حسینی را نعمتی مستدام برای مسلمانان و بویژه شیعیان و عراقی‌ها قرار دهد. خدا را شکر که توانستیم به برکت این زیارت با زوار ایرانی آشنا شویم. ما عراقی‌ها زوار ایرانی را در داخل دلمان جای دادیم نه کشورمان. این نعمت بزرگ الهی هدیه امام حسین(ع) به شیعیان است تا همه یک جا، هم دل و همصدا بشوند و زمینه ظهور را فراهم کنند.
من زینب بصری، اهل بصره عراق هستم و بعد از پایان تحصیلات دبیرستان برای ادامه تحصیلات حوزوی به جامعه الزهرا(س) قم رفتم و مدتی در این حوزه علمیه تحصیل کردم. اما به دلایل سیاسی عراق نتوانستم دروس حوزوی خود را تکمیل کنم و مدرک کارشناسی‌ام را دریافت نمایم، از این رو به عراق بازگشتم و مطالعات آزاد را به طور فردی ادامه دادم .
من سخنرانی‌های زیادی گوش می‌کردم و به دوستانم می‌گفتم خانه داری و بچه داری در اولویت زندگی من قرار دارد. در واقع تحصیلاتم را متوقف کردم تا مسئولیت اول خودم که مادری است را به نحو احسن به جای بیاورم . به توفیق الهی بعد از این مدت برخی از حوزه‌های عراق به دلیل کمبود کادر تدریس از من دعوت نمودند و در دروس حوزوی، قرآن، تجوید، تفسیر، منطق، فقه، تفسیر شرایع زن در اسلام.. مواد درسی را تدریس کردم و همزمان توانستم آگاهی‌های بیشتری کسب کنم. بعد از بزرگ شدن فرزندانم، در دانشگاه در رشته بیوشیمی ادامه تحصیل دادم.
حوزه: ارزیابی شما از حوزه های علمیه خواهران در ایران چگونه است و به نظر شما حوزه‌های علمیه خواهران در ایران و عراق چگونه می‌توانند برای ارتقای سطح علمی و دینی بانوان دو کشور قدم بر دارند.
به نظر من حوزه‌های عملیه خواهران از لحاظ آموزشی و برنامه‌های فوق برنامه دارای تنوع در رشته‌های مختلف هستند و جایگاه ارزشمندی دارند و توانستند الگوهای موفقی را در تربیت بانوان طلبه طی چند سال به جامعه معرفی کنند و موفقیت‌های چشمگیری داشتند.
اما هر موسسه و مرکز عملی در هر کجای دنیا در زمینه فعالیت‌هایش دارای جوانب مثبت و منفی است. از این رو برای ارتقای سطح کیفی علمی بایستی به نقطه نظرات و انتقادات توجه و بررسی بیشتری داشته باشیم تا بازدهی این موسسات علمی و حوزوی افزایش یابد.
ضرورت به روز رسانی مواد درسی و دروس جدید در حوزه‌های علمیه خواهران
به روزرسانی هر چه بیشتر با شرایط روز و جذب جوانان به این حوزه‌ها و پیدا کردن زبان جوانان برای ارتباط برقرار کردن بیشتر با مفاد درسی حوزوی، استفاده از کتاب های جدید و اصطلاحات به روز و ورود مواد درسی رشته‌های فنی و هنر اعم از طراحی و هنرهای دستی ، خانه داری، روانشناسی، درس‌های سیاسی و حقوق از جمله راهکارهای افزایش محبوبیت مدارس حوزوی در میان بانوان جوان است.
به نظر من درس‌های عملی همچون ریاضی، شیمی و فیزیک مناسب است که وارد حوزه شود، چرا که پدر علم شیمی، از شاگردان امام صادق(ع) بودند و پدر علم فیزیک از شاگردان امام باقر(ع) بودند. در واقع اساس و پایه این علوم اهل بیت(ع) بودند و کتاب‌های زیادی در خصوص ستاره شناسی، ریاضیات از بزرگان شیعه به جای مانده است و متقابلا می توان دروس حوزوی را وارد دانشگاه‌ها کرد و ارتباط دوسویه بین دانشگاه و حوزه ایجاد کرد.
به نظر من خواهرانی که برای ادامه تحصیل وارد حوزه می‌شوند بایستی تمایل داشته باشند که دروس خود را در دانشگاه نیز دنبال کنند و اگر چنین شد، نتیجه بسیار مطلوبی خواهد داشت و اگر دروس حوزه و دانشگاه در یک شخص جمع شود، نتیجه زیبایی دارد.
تربیت نیروی مهذب و متقی از دیگر ضروریات حوزه های عملیه خواهران است. از وقتی که طلبه وارد حوزه می‌شود باید به او و همه طلبه‌ها القا شود هر چه یاد می‌گیرید باید در خودت پیاده کنی در واقع «کونوا دعاة الناس صامتین» و این امر می تواند در پیشرفت حوزه‌ها موثر واقع شود.
حوزه: حوزه‌های علمیه خواهران در عراق دارای چه ساختار و مدیریتی است و استقبال از دروس حوزوی در بین بانوان عراقی چگونه است ؟
حوزه‌های علمیه در عراق وابسته به هر گروه سیاسی است و در ذیل فعالیت های مستقلی که هر گروه دارد تاسیس حوزه و مدارس علمیه را در دستور کار قرار دارند. بهترین و مستقل‌ترین حوزه‌ها مربوط به عتبات عالیات حسینیه، عباسیه، علویه و کاظمیه.. است که داری فعالیت منضبط و کار آمد هستند و نتایج و شخصیت‌های خوبی را به جامعه عرضه کرده‌اند.
حزب فضیلت، شهید محراب و بدر دارای فعالیت‌های مستقل هستند و حوزه تاسیس کردند و تا اندازه‌ای پیش رفتند. حوزه علمیه امام خمینی(ره) در بصره و در کربلا به روش حوزه‌های ایرانی فعالیت می‌کنند.
حوزه‌های ایران و عراق با یکدیگر فرق دارند، حوزه‌های ایران سیاسی است و همانطور که امام خمینی(ره) فرمودند؛ دیانت ما عین سیاست ما است و سیاست ما عین دیانت ما است. اما در عراق فقط به دروس دینی اکتفا شده و مسائل سیاسی مطرح نمی‌شود، البته مراجع بزرگ ما در موقعیت‌های حساس فتوا صادر می کنند و عراق را از همه فتنه‌ها حفظ کردند اما درس سیاسی در حوزه‌ها نداریم.
حوزه: چگونه مبلغان خواهر در ایران و عراق می‌توانند با یکدیگر هم افزایی و تعامل داشته باشند؟
زمانی بین دو موسسه در دو کشور هم افزایی ایجاد می‌شود که مسئولان هر دو نهاد با یکدیگر برای همکاری اقدام کنند. بهترین روش هم افزایی بین حوزه‌های علمیه خواهران ایران و عراق ارتباط و برگزاری نشست مسئولان عتبات عالیات به عنوان یکی از متصدیان حوزه‌های علمیه خواهران عراق با مسئولان حوزه‌های علمیه خواهران ایران است و در قالب نشست‌هایی می توانند از ایده‌های مختلف و نظرات همدیگر بهره برداری کنند و در پیشرفت دو حوزه در دو کشور گام های موثری بردارند.
حوزه: آموزش زبان عربی به مبلغان ایرانی و آموزش زبان فارسی به مبلغان عراقی چه تأثیری در افزایش سطح تبلیغ دینی در دو کشور دارد؟
آموزش زبان می‌تواند نقش اساسی و مهمی در عمق بخشی به تبلیغ دینی داشته باشد و همه می دانیم زبان پل ارتباطی بین دل‌ها است. تسلط به زبان امکان ارتباط مستقیم با مخاطب را فراهم می‌کند و فهم دقیق فرهنگ و انتقال بهتر مفاهیم دینی، معارف اهل بیت(ع) را آسان می‌کند. این مساله نه تنها تبلیغ را موثرتر می‌کند، بلکه می تواند زمینه ساز وحدت علمی و فرهنگی میان دو ملت باشد.
من خودم به دو زبان فارسی و عربی مسلط هستم، از این رو اهمیت این موضوع را درک می کنم. البته برخی مواقع ایرانی‌ها می خواهند با عراقی‌ها تنها از طریق ترجمه اینترنتی ارتباط برقرار کنند که موفق نمی‌شوند و نمی‌توانند منظور همدیگر را بفهمند ، بلکه باید به دو زبان آشنایی داشته باشند و عبارات مترادف با عرف و فرهنگ یکدیگر را بدانند تا جایی که جمله‌ای که می گویند دقیقا فکر و فرهنگ ملت مقابل را برساند و این تنها از طریق ترجمه میسر نیست.
بسیاری سخنرانی‌ها، دل نوشته‌ها و شعرهای ایران با ترجمه به زبان عربی خیلی نمی‌تواند منظور گوینده را برساند. در واقع آشنایی با دو زبان و فرهنگ در حد مسلط می تواند ارتباط بین دو ملت را برقرار کند.
حوزه: در پایان اگر سخنی دارید بفرمایید:
در پایان از خداوند می خواهم؛ موفقیت روز افزون را برای شیعیان عالم در همه حوزه‌های علمی، فرهنگی، دینی، سیاسی و اجتماعی فراهم کند.
